AI dhe Kosova: Sfidat dhe mundësitë e teknologjisë së re
Kaltrina Jashari
April 26, 2024
Në ngjarjen “Getting Ready for the AI Era”, të organizuar nga Hallakate dhe Innovation Center Kosovo dhe të mbajtur në ICK, pjesëmarrësit u mblodhën për të diskutuar mbi ndikimin dhe përgatitjet për erën e re të inteligjencës artificiale, me një fokus të veçantë në kontekstin e Kosovës. Moderuar nga Shpend Lila, ky panel i veçantë solli së bashku ekspertë të fushës për të ndarë njohuritë dhe përvojat e tyre në përshtatjen me inteligjencën artificiale.
Valon Canhasi, themeluesi i Hallakate dhe një nga organizatorët kryesorë të eventit, nënvizoi ndikimin e AI në industritë lokale dhe sfidat që vijnë me përdorimin e saj në Kosovë. Ai foli për rëndësinë e adaptimit të bizneseve dhe ekonomisë së Kosovës për të përfituar nga inovacionet që AI mund të ofrojë.
“Tu ia nis prej montimit të videos si një prej veglave më të lezetshme që e kemi marr e bon që një podcast prej 90 minutave të montohet për 9 minuta. Pra, automatikisht e ka largu komplet një ekip i cili është marrë me qat detyrë. Shqip.Ai po na transkripton, po e marrim e qesim në ChatGPT, po na krijon blog-un, përshkrimin në Youtube, përshkrimin për rrjete sociale e gjana të tjera që më herët e ka bërë një person full time”, tha Canhasi.
Teuta Sahatqija u fokusua në nevojën për një bazë të fortë arsimore dhe trajnime në fushën e matematikës dhe programimit si themel për të kuptuar dhe zbatuar teknologjinë AI në mënyrë efikase në Kosovë. Ajo theksoi rëndësinë e të dhënave kualitative dhe të sakta për të nxjerrë rezultate të sakta.
“Inteligjenca artificiale s’ka lidhje me inteligjencë është softuer i bërë nga njerëzit. Është i bazuar në big data, është i bazuar në machine learning. Qato big data, çfarë informata ki, në qato ka me mësu. Nëse garbage in garbage out. Aty duhet me i mësu për këto biases që ekzistojnë, sepse ka shumë paragjykime”, e shprehi shqetësimin Sahatqia.
Drilon Jaha dhe Drilon Balaj trajtuan çështje të ndryshme si zhvillimi i softuerit dhe siguria kibernetike në kontekstin kosovar. Ata theksuan nevojën për nisma dhe politika që mbështesin inovacionin dhe mbrojtjen e të dhënave personale nën dritën e sfidave që sjell AI.
“Ka me qenë shumë e rëndësishme çdo proces që realizohet prej njeriut dhe është ka i kthehet prapë rëndësia njeriut që e ka pas historikisht para se me u zhvillu qikjo teknologji. Fokusi që shkon ka njeriu defenitivisht ka me ndiku me u përmirësu jeta jonë. Tash me këto zhvillime kemi kohë ma shumë me mendu edhe me kriju gjana të mirë”, u shpreh Jaha.
Edhe Balaj e ngriti çështjen e saktësisë së të dhënave në mjetet e inteligjencës artificiale.
“AI nuk ka empati edhe për vendime edhe nëse ia qëllon nuk duhet me marr të mirëqenë për shkak se varet krejt nga të dhënat që ne e kemi trajnu”, ka thënë Balaj.
Ky sesion diskutimi u shndërrua në një mundësi jetike për shkëmbimin e ideve dhe strategjive të adaptimit ndaj AI, veçanërisht për Kosovën, duke stimuluar një dialog të gjallë mes folësve dhe audiencës. Pyetjet dhe komentet e pjesëmarrësve reflektuan një interes të thellë për mënyrat se si teknologjia mund të formësojë të ardhmen e sektorëve të ndryshëm në vend. Ngjarja shërbeu si një dritare për të kuptuar dhe përgatitur rrugën për të përballuar dhe shfrytëzuar mundësitë që ofron AI në një mënyrë të përgjegjshme dhe të qëndrueshme në Kosovë.
Ky artikull është shkruar nga AI, i redaktuar dhe aprovuar nga njeriu.